Gotowanie potraw w kuchence mikrofalowej może być łatwe i szybkie – ale czy bezpieczne? Wygoda, którą oferują mikrofale jest niezaprzeczalna. Dla osób, które nie mają czasu przygotowywać posiłków od podstaw lub podgrzewać ich w tradycyjnym piekarniku, mikrofale stały się dobrą metodą w zarządzaniu czasem w kuchni. Istnieje jednak przekonanie, że za to udogodnienie należy zapłacić wysoką cenę – w postaci gorszej wartości odżywczej potraw. Czy tak jest w rzeczywistości? Poniżej postaramy się przybliżyć najważniejsze kwestie, o których warto pamiętać.
MIT: Mikrofale negatywnie wpływają na wartość odżywczą
Ogrzewanie żywności zarówno mikrofalowe, jak i tradycyjne wpływa na zmianę wartości odżywczej produktów. Szczególnie wrażliwe na oddziaływanie wysokiej temperatury są antyoksydanty oraz witaminy: C, A, E i witaminy z grupy B. W celu ograniczenia strat należy dążyć do minimalizowania czasu obróbki termicznej oraz ilości płynu wykorzystanego do gotowania. Warto zatem zwrócić uwagę, że podgrzewanie żywności w mikrofali spełnia wspomniane wymogi.
Gotowanie w kuchence mikrofalowej może więc wpływać korzystnie na wartość odżywczą przygotowywanych potraw, m.in.:
– umożliwia zachowanie o 10% więcej witaminy C i E,
– umożliwia zachowanie o 50% więcej witamin B1 i B2,
– umożliwia zachowanie o 20% więcej witaminy A,
– pozwala zachować niemal w całości kwas foliowy w szpinaku (w czasie tradycyjnego gotowania w wodzie pozostaje ok. 20% kwasu foliowego),
– pozwala zmniejszyć zawartość substancji antyodżywczych (np. kwasu fitynowego, tanin, inhibitorów trypsyny).
MIT: W czasie podgrzewania żywności w kuchence mikrofalowej powstają szkodliwe dla zdrowia substancje
Badania naukowe nie potwierdzają tej tezy. Wręcz przeciwnie, podgrzewając żywność w mikrofali unikamy m.in. przypalenia tłuszczu, któremu towarzyszy wytwarzanie się substancji rakotwórczych.
Wyjątkiem będą jedynie potrawy, które są przygotowane w nieodpowiednich naczyniach, np. nieprzystosowanych do tego celu opakowaniach plastikowych.
FAKT: Mikrofale niekorzystnie wpływają na zawartość witaminy B12
Należy zaznaczyć, że podgrzewanie żywności w mikrofali niekorzystnie wpływa na zawartość witaminy B12. Straty tej witaminy wynoszą ok. 30-40%. Z kolei w porównaniu do tradycyjnego podgrzewania są one wyższe jedynie o ok. 10%.
FAKT: W kuchence mikrofalowej nie zaleca się przygotowywania dań z surowego mięsa
Z uwagi na to, iż żywność w kuchence mikrofalowej podgrzewana jest punktowo, osiągnięta temperatura może być niewystarczająca do tego, aby unieszkodliwić drobnoustroje, które mogą występować w surowym mięsie.
Sprawna kuchenka mikrofalowa używana zgodnie z instrukcją, nie stanowi zagrożenia dla zdrowia człowieka. Zgodnie z obecnym stanem wiedzy podgrzewanie żywności w mikrofali nie powoduje obniżenia wartości odżywczej potraw, jak i nie prowadzi do wytwarzania się toksycznych substancji. Dlatego też może ona stanowić wygodne uzupełnienie tradycyjnej kuchenki.
Dietetyk Justyna Zalega
Bibliografia:
- Czerwińska D., Mikrofale na fali. Wpływ mikrofalowego ogrzewania żywności na wartość odżywczą potraw, Przegląd Gastronomiczny, nr 4, 2006
- Harvard Healt Publications: Microwave cooking and nutrition https://www.health.harvard.edu/staying-healthy/microwave-cooking-and-nutrition
- Dobaj-Zerek M., Wpływ mikrofal na żywność. Czy jest szkodliwy? https://dieta.pl/zdrowie-i-uroda/profilaktyka/684-wplyw-mikrofal-na-zywnosc
- Dziedziński M., Czy mikrofale niszczą witaminy i składniki odżywcze? https://www.marcindziedzinski.pl/blog/czy-mikrofale-niszcza-witaminy-i-skladniki-odzywcze
- Stanisławska A., Czy mikrofale mogą szkodzić zdrowiu?
https://www.crazynauka.pl/czy-mikrofale-moga-szkodzic
6. Electromagnetic fields & public health: Microwave ovens
https://www.who.int/peh-emf/publications/facts/info_microwaves/en