Niejednokrotnie spotykamy się z twierdzeniem, że są osoby o szybkim bądź wolnym metabolizmie. W pierwszym przypadku obserwujemy zadowolenie z możliwości spożywania dowolnych ilości pożywienia, zachowując jednocześnie szczupłą sylwetkę. Z kolei z drugiej strony słyszymy głosy osób, które obwiniają o nadmierny przyrost masy ciała właśnie spowolnione tempo przemiany materii.
To prawda, że na metabolizm wpływają różne czynniki. Zrozumiałe jest, że czujesz się tak, jakby był poza Twoją kontrolą. Ale to nieprawda! Jeśli zastanawiasz się, jak możesz przyspieszyć swój metabolizm – przygotowaliśmy kilka rad, aby pomóc Ci szybciej osiągnąć założone cele odchudzania.
Czym jest metabolizm?
Całość przemian biochemicznych (katabolicznych – rozpadu oraz anabolicznych – budowy) i towarzyszących im przemian energii, zachodzących w organizmie w związku z pobieraniem pożywienia, jego trawieniem i następnie wykorzystaniem przez komórki nazywamy przemianą materii czyli metabolizmem. Intensywność przemiany materii zależy od różnych czynników.
Czy metabolizm zmienia się z wiekiem?
Podstawowa przemiana materii zmienia się z wiekiem. Z uwagi na intensywny okres wzrostu organizmu, jego najwyższy poziom obserwuje się w ciągu dwóch pierwszych lat życia. Następnie metabolizm wraz z wiekiem zmniejsza się – jedyny wzrost to krótki okres podczas dojrzewania. Szacuje się, że po ukończeniu 21 roku życia podstawowa przemiana materii spada o 2% na każde 10 lat.
Jak możesz przyspieszyć metabolizm?
- Zadbaj o regularną aktywność fizyczną
W czasie 1 do 2 godzin po intensywnym treningu spalasz kalorie szybciej niż zwykle. Organizm uzupełnia wówczas rezerwy energii oraz tlenu. Obserwowany wtedy wzrost tempa metabolizmu spoczynkowego jest tym większy im energiczniej i dłużej ćwiczysz.
- Zwiększ masę mięśniową
Zwiększając swoją masę mięśniową, możesz przyspieszyć tempo metabolizmu na dłuży czas. Regularne ćwiczenia siłowe już po 3 miesiącach podnoszą tempo metabolizmu spoczynkowego.
- Jedz małe posiłki, ale często
Przez dwie do trzech godzin po spożyciu posiłku metabolizm podnosi się o około 10%. Staraj się więc planować trzy główne posiłki oraz dwie przekąski dziennie, spożywaj je co 2-3 godziny. Unikaj opuszczania posiłków i nie spożywaj ich rzadziej niż co pięć godzin.
- Nie zapominaj o produktach będących źródłem białka
Składniki pokarmowe wpływają na tempo metabolizmu. Największą uwagę zwraca się na białko, które może zwiększyć przemianę materii aż o 20-25%. Z kolei tłuszcze powodują wzrost podstawowej przemiany materii o 5-10%, a węglowodany – 6%. Ponadto produkty będące źródłem białka (np. ser twarogowy, jaja) wpływają korzystnie na uczucie sytości, jednocześnie zapobiegając przejadaniu się.
- Zjedz pełnowartościowe śniadanie
Po nocnej przerwie właściwie skomponowane śniadanie dostarczy dużej dawki energii. Dlatego też, aby przyspieszyć metabolizm warto wybierać na śniadanie produkty, które dostarczą zarówno białko, węglowodany, jak i tłuszcze. Dobry przykładem może być tradycyjna owsianka, która zapewni energię na długo.
- Zadbaj o urozmaicenie diety
Istnieją produkty zawierające substancje czynne, które przyspieszają metabolizm i spalanie tkanki tłuszczowej, tzw. naturalne termogeniki. Należą do nich m.in.: herbata (zielona, biała, czerwona), kawa, ostre przyprawy (np. papryczka chili, imbir, curry, czosnek, cynamon). Planując codzienny jadłospis warto, aby były w nim uwzględniane.
- Unikaj niskokalorycznych diet
Restrykcyjne, o zbyt niskiej energetyczności – takie diety spowalniają metabolizm, ponieważ organizm stara się magazynować energię. Szacuje się, że spadek ten wynosi między 10 a 30%.
- Kontroluj wielkość porcji
W kontekście psychologicznym istotne są również warunki, w których spożywany jest posiłek. Wykazano, że im większy talerz, tym większą porcję na niego nałożysz, a tym samym dostarczysz więcej kalorii. Z tego też powodu zaleca się wybierać mniejsze talerze, aby ułatwić kontrolowanie wielkości spożywanych potraw.
Odpowiednia modyfikacja stylu życia może w pewnym stopniu poprawić tempo metabolizmu. Z pewnością wdrożenie powyższych wskazówek wpłynie na niego korzystnie, ułatwiając tym samym uzyskanie szczupłej sylwetki. Pamiętaj o regularnej aktywności fizycznej oraz dobrze zbilansowanej diecie, które są niezbędnymi elementami skutecznego programu odchudzania.
Dietetyk Justyna Zalega